witkacy

Pokaz pasteli z kolekcji Muzeum Narodowego w Lublinie
 Zamek Lubelski
15 – 19 maja 2024 r.

 
W kolekcji Muzeum Narodowego w Lublinie znajduje się 7 pasteli Stanisława Ignacego Witkiewicza – malarza, dramaturga, powieściopisarza, teoretyka i krytyka sztuki, filozofa i fotografa – artysty, którego twórczość należy do najoryginalniejszych zjawisk polskiej sztuki XX wieku.
 
 Dzieła twórcy wykonane w technice pastelu są rzadko eksponowane ze względu na specyficzne właściwości medium – kruchość powodującą osypywanie się z podłoża, podatność na uszkodzenia mechaniczne i wpływ światła. Zaletą pastelowych kredek są intensywne efekty barwne – żywe i nasycone kolory oraz możliwość szybkiej pracy niewymagającej długiego pozowania modela.
 
 Charakter pięciu podstawowych typów wizerunków oraz ich kombinacji Witkacy definiował literowymi oznaczeniami A, B, C, D i E. Często tworzył je pod wpływem kontrolowanych eksperymentów z użyciem substancji psychoaktywnych – narkotyków, leków odurzających czy alkoholu, dokumentując swój stan znakowymi skrótami, które stanowią integralny element kompozycji. Tego rodzaju portrety, skodyfikowane jako typ C, bywały elementem artystycznej prowokacji i zwykle zawierały analizę psychologiczną modela. Powstawały najczęściej podczas spotkań towarzyskich i były zarezerwowane dla najbliższych przyjaciół, a komercyjny charakter produkcji portretowej przestawał odgrywać nadrzędną rolę. Portrety Witkacego wpisują się w odrębny nurt twórczości artysty; wiele z nich to kompozycje o pogłębionej analizie psychologicznej, daleko posuniętej indywidualizacji w ujęciu modela i ekspresji środków artystycznych. Potwierdzają one nowatorstwo i talent twórcy w dziedzinie sztuki, która miała mieć z założenia wyłącznie komercyjny charakter.
 
 Większość portretów Witkacego ze zbiorów Muzeum Narodowego w Lublinie powstała w typie B i jego wariantach. Łączy je obiektywizacja wizerunku pozbawiona karykaturalnego ujęcia, akcentowanie cech charakterystycznych modela i dowolna interpretacja psychologiczna.
___
Mecenasem Muzeum Narodowego w Lublinie jest Grupa PGE