Co nie daje nam spokoju?
Szlachetna Paczka o lękach i obawach Polaków – analiza*

Sytuacja społeczno-ekonomiczna spędza Polakom sen z powiek. Obawiamy się pogorszenia standardu naszego życia – ponad 50% z nas boi się rosnącej inflacji, a 33,9% drży na myśl o wzroście kosztów energii elektrycznej i ogrzewania. Ponad 38% Polaków boi się choroby najbliższych, a 33,7% choroby i utraty własnego zdrowia. To, czego wielu Polaków na razie tylko się obawia, dla tysięcy innych osób jest już bolesną codziennością. Według prognoz liczba Polaków żyjących w skrajnym ubóstwie w 2022 r. mogła zwiększyć się nawet o 54%. To 859 tys. nowych osób, które balansują na granicy przetrwania. Właśnie do nich dociera z pomocą Szlachetna Paczka.

– Szlachetna Paczka przygotowała analizę o tym, czego boją się Polacy. Martwi nas utrata wartości pieniądza, niekończące się podwyżki cen żywności, rosnące opłaty. Obawiamy się samotności, chorób, niepełnosprawności. To nam nie daje spokoju. Nam Polakom. W Szlachetnej Paczce nie daje nam spokoju to, że nasi podopieczni zmagają się właśnie z tymi problemami – mówi Joanna Sadzik, Prezeska Stowarzyszenia WIOSNA, które organizuje Szlachetną Paczkę.

Inflacja spycha nas w ubóstwo

Polacy najbardziej boją się rosnącej inflacji, utraty wartości pieniądza (50,8%) oraz niekończących się podwyżek cen żywności (33,9%). Inflacja spycha nas w ubóstwo. W 2021 r. w skrajnym ubóstwie, tj. za mniej niż 672 zł żyło aż 1,6 mln Polaków, w tym 333 tys. dzieci i 246 tys. seniorów. 22 zł 40 gr na dzień – to budżet, który musi wystarczyć na wszystkie potrzeby. A ceny podstawowych produktów wciąż rosną. Najbardziej zdrożał cukier (wzrost o 81,5%), mleko (wzrost o 37,5%), jaja (37,2%) oraz mięso wieprzowe (26%).

Według prognoz EAPN, w 2022 r. ubóstwo skrajne drastycznie wzrosło: z 4,2% do 6,5%. To oznacza, że liczba Polaków żyjących w skrajnym ubóstwie zwiększyła się nawet o 54%. (o 859 tys.).

Jeżeli ubóstwo skrajne dzieci wzrosło w 2022 r. tak samo jak ubóstwo ogółem (czyli o dwa punkty proc.) oznaczać to będzie, że w skrajnym ubóstwie żyje już niemal pól miliona dzieci (474 tys.). To najwyższy wynik od 2016 r. i wzrost aż o 42% (za EAPN).
Szlachetnej Paczce nie daje spokoju fakt, że inflacja najmocniej uderza w najbiedniejszych. W rodzinach objętych pomocą Szlachetnej Paczki średni dochód na osobę wynosi 15 zł i 18 gr na dzień. 

Pani Natalia pracowała jako budowlaniec. Zarabiała wystarczająco, aby samodzielne wychować trójkę dzieci. Spokój zburzyła choroba nowotworowa i konieczność rezygnacji z pracy. 4-osobowa rodzina utrzymuje się z zasiłków i pomocy od państwa, co daje 2315 zł na miesiąc. Po odliczeniu kosztów za mieszkanie i leczenie, na osobę zostaje niewiele ponad 16 zł na dzień. Takim osobom pomaga Paczka.

Wesprzyj Szlachetną Paczkę 1,5% swojego podatku. Razem zmniejszajmy biedę w Polsce i dajmy spokój tysiącom potrzebujących rodzin.
Wejdź na: https://www.szlachetnapaczka.pl/aktualnosci/to-nie-daje-nam-spokoju/

Lęk o utratę zdrowia i koszty leczenia

Wśród najczęstszych lęków Polaków są także choroby. Boimy się choroby najbliższych lub utraty własnego zdrowia. 80% martwi się tym, że zabraknie im pieniędzy na leczenie poważnego schorzenia. Prawie 70% z nas obawia się braku dostępu do opieki medycznej. W 2020 roku co trzeci mieszkaniec Polski zmagał się z długotrwałymi problemami zdrowotnymi lub chorobami przewlekłymi (trwającymi pół roku lub dłużej). Niemal 3 mln Polaków w wieku produkcyjnym nie podejmuje pracy z powodu choroby lub niepełnosprawności – czytamy w analizie Szlachetnej Paczki. 

– W 74% rodzin, do których dociera Paczka, jest ktoś, kto jest chory. Nie daje nam spokoju, to że w wielu tych rodzinach nie ma mowy o zakupie nawet najpotrzebniejszych leków. Nie ma mowy o sprzęcie rehabilitacyjnym, o tym, żeby przynajmniej złapać namiastkę normalnego życia – mówi Joanna Sadzik, Prezeska Stowarzyszenia WIOSNA, które organizuje Szlachetną Paczkę.

Jak w przypadku małżeństwa, które wychowuje trójkę dzieci, w tym dwoje z niepełnosprawnością. Mimo ciężkiej pracy ojca, po odliczeniu bardzo wysokich kosztów związanych z leczeniem i rehabilitacją, na przeżycie miesiąca zostaje 169 zł na osobę. Wsparcie Szlachetnej Paczki pozwoliło rodzinie na chwilę oddechu. Podarowany sprzęt poprawił bezpieczeństwo w domu i znacznie odciążył budżet.

Kryzys i ubóstwo energetyczne

Wzrost kosztów energii elektrycznej i ogrzewania nie daje spokoju 33,9% Polakom.
W marcu 2023 r. za energię elektryczną trzeba było zapłacić o 22,4% więcej niż w marcu 2022 r. Analogicznie zdrożał gaz (15,9%), opał (32,4%) oraz energia cieplna (wzrost o 40,7%).

Blisko 2,5 mln osób w Polsce żyje w budynkach, w których przecieka dach, brakuje szczelnych okien i drzwi, a na ścianach i sufitach występuje wilgoć. Wiele z tych mieszkań wymaga natychmiastowego remontu, na który niestety brakuje pieniędzy. Żyją w zimnie i chłodzie.
Tak jak 17-letnia Martyna, która choruje na zanik mięśni. By ogrzać dom, jej mama potrzebuje 4 ton węgla, a odkąd ceny wzrosły, nie może sobie pozwolić na taki luksus.
W poprzedniej edycji Szlachetnej Paczki 59% rodzin zgłosiło jako potrzebę ciepłą odzież na zimę, 49% potrzebowało ciepłych butów, by nie marznąć…

Polska się starzeje – i to szybko

W 2021 r. co czwarty Polak miał co najmniej 60 lat, zaś osoby w wieku 65 i więcej lat stanowiły 18,9% ludności Polski. Co czwarte gospodarstwo domowe w Polsce to gospodarstwo jednoosobowe bez dzieci (26%). W 2005 r. jednoosobowe gospodarstwa domowe bez dzieci stanowiły 18,3%, podczas gdy w 2021 r. już 26,1 % ogółu gospodarstw domowych w Polsce.

Polska się starzeje, i to szybko. W roku 1950 mediana wieku wynosiła prawie 26 lat, tzn., że połowa Polaków była przed 26 r.ż., a połowa po 26 r.ż. Dziś wartość ta wynosi 38.2. W roku 2050 wyniesie już 51. Jak podaje GUS w 2050 roku w Polsce, osoby w wieku 60 lat i więcej będą stanowiły ok. 40% społeczeństwa.
Starość bardzo często idzie w parze z samotnością. Samotnie żyje już co trzeci Polak i co trzecia Polka powyżej 75. roku życia.  Co trzecia rodzina włączona do Szlachetnej Paczki składa się z tylko jednej osoby, a 27% stanowią samotni seniorzy, którzy – na widok wolontariuszy Paczki – cieszą się, że mają wreszcie okazję z kimś porozmawiać.

Jedną z takich osób jest pani Maria, samotna seniorka, której życie ratuje hodowla dwóch krów. To dzięki nim pani Maria ma dodatkowy zastrzyk gotówki za sprzedaż mleka: 200 zł plus 900 zł emerytury. Po odliczeniu niezbędnych kosztów za dom i leki, pozostaje jej 420 zł na przeżycie miesiąca. Z oszczędności przestała włączać telewizor i świeci mniej światła. Od darczyńcy ze Szlachetnej Paczki otrzymała między innymi energooszczędne żarówki i nowy telewizor. Od wolontariuszy – ich uwagę i rozmowę.

To nie daje spokoju Szlachetnej Paczce

Szlachetna Paczka od ponad dwudziestu lat stara się rozwiązywać problemy biedy, wykluczenia, dając spokój i wytchnienie od codziennych trudności tym, którzy są nimi najmocniej dotknięci. Pomaga ludziom, którzy boją się, że zamarzną zimą w swoim nieogrzanym domu. Pomaga tym, którzy każdego dnia dokonują wyboru: ciepły posiłek czy lekarstwo. Pomaga osobom, które prowadzą ciężką, często samotną i nierówną walkę z chorobami, swoimi lub najbliższych. Sprawia, że jeden człowiek pomaga drugiemu, zauważa go i wnosi w jego życie coś więcej niż przedmioty… daje mu spokój i nadzieję. Wesprzyj Szlachetna Paczkę 1,5% swojego podatku. Razem zmniejszajmy biedę w Polsce i dajmy spokój tysiącom potrzebujących rodzin.

Wejdź na https://www.szlachetnapaczka.pl/aktualnosci/to-nie-daje-nam-spokoju/

* Wszystkie analizowane dane wraz ze źródłami dostępne są na stronie: https://www.szlachetnapaczka.pl/aktualnosci/to-nie-daje-nam-spokoju/