Lawina jest bardzo niebezpieczna. Ucieczka przed nią jest trudna, zaś wydobycie się o własnych siłach spod zwałów śniegu praktycznie niemożliwe. Zobacz, co robić w takiej sytuacji. 

„Ze statystyk wypadków lawinowych wynika, że osoby porwane przez lawinę i całkowicie zasypane, jeśli nie doznają śmiertelnych urazów podczas spadania z lawiną i jeśli utworzą wokół ciała wolną przestrzeń, tak zwaną poduszkę powietrzną, mają w ciągu 15–18 minut ponad 90 proc. szans na przeżycie. Po około 35 minutach szanse na przeżycie spadają do 25 proc. Dopiero w tym czasie na lawinisko są w stanie przybyć pierwsi ratownicy, pod warunkiem że jest lotna pogoda, do akcji ratunkowej można wykorzystać śmigłowiec i o wypadku ratownicy zostali powiadomieni tuż po zdarzeniu. Stąd szybkiej i skutecznej pomocy mogą udzielić tylko współtowarzysze wycieczki pod warunkiem posiadania przez wszystkich zestawów lawinowych i umiejętności posługiwania się nimi” – wyjaśnił Adam Marasek, ratownik TOPR, międzynarodowy przewodnik wysokogórski IVBV na stronie Lawionowe ABC.

 Lawina – jak się zachować?

Warto wiedzieć, że lawiny częściowo da się przewidzieć – pomocne są do tego georadary, które pozwalają określać poziom niebezpieczeństwa i zagrożenia lawinowego. Przed wyjściem w góry wysłuchaj ostrzeżeń wydawanych przez TOPR, GOPR i podobne służby. Warto też zajrzeć na stronę Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (tpn.pl) lub u ratowników lub przewodników upewnić się, czy jest wystarczająco bezpiecznie, aby bez obaw ruszyć w góry.  

Niezależnie od tego dobrze też jest wiedzieć jak się zachować, gdy jesteśmy zagrożeni lawiną, bo – jak mówią doświadczeni ratownicy – jedyną gwarancją jej uniknięcia jest tak naprawdę pozostanie w domu. 

Pamiętaj, że lawinę zawsze najpierw słychać. Gdy tylko usłyszysz dudniący łoskot, nie czekaj aż zobaczysz lawinę – uciekaj. Reagować trzeba natychmiast, bo lawina to żywioł – niesie ze sobą tony śniegu i spada z ogromną prędkością, nawet ponad 200 km na godzinę. Nie tylko porywa ze sobą i przygniata śniegiem nie pozwalając się ruszyć, ale również utrudnia lub uniemożliwia oddychanie.

„Po zatrzymaniu lawiny śnieg tężeje momentalnie i jeśli jesteśmy całkowicie zasypani, to poza zachowaniem spokoju, z reguły nie możemy nic zrobić. Warto spróbować naprzeć w górę tą częścią ciała, która jest najbliżej powierzchni. Jeśli ze względu na ciśnienie śniegu nie czujemy gdzie jest góra, a gdzie dół, to wypuszczenie z ust odrobiny śliny pozwoli na zorientowanie się w przestrzeni – ślina ścieknie po skórze ku dołowi. Jeśli wybicie otworu się powiedzie to nasze szanse, zarówno na przeżycie, jak i na zostanie szybko znalezionymi radykalnie wzrosną. O ile nie mamy otwartego dostępu do powietrza nad śniegiem, to nie ma sensu krzyczeć, bo głos źle przechodzi z gęstszego ośrodka do rzadszego. Mimo że pod śniegiem słychać wszystko, co dzieje się na powierzchni, to w drugą stronę nie zostaniemy raczej usłyszani. Jeśli zorientujemy się, że na lawinisku jest pies lawinowy, to warto zmoczyć się w spodnie, bo jest to podobno dla niego znaczne ułatwienie. Poza tymi rzeczami jedyne co możemy zrobić to czekać spokojnie – wówczas zużywamy najmniej tlenu” – radzą przewodnicy IVBV z grupy Freerajdy (M.Kacperek, A.Sokołowski, P.Wójcik) na stronie Tatromaniak.pl

Natomiast na stronie Survival Infocentrum w tekście: „Jak przeżyć lawinę” znajdziemy jeszcze kilka innych cennych wskazówek:

„Kiedy już stwierdzamy, że ruszyła lawina, należy odpiąć narty i plecak (bardzo ważne, gdyż w razie porwania przez lawinę narty, plecaki itp. ściągają nas do dna masy śniegu), skryć się za jakimkolwiek solidnym występem (nie za drzewem, ani małymi głazami, bo i one mogą paść ofiarami lawiny i przysporzyć nam dodatkowych obrażeń), skulić się, nakryć rękami głowę tak, aby łokcie znalazły się przed twarzą. W ten sposób chronimy głowę przed uderzeniem brył lodu, kamieni czy ułamanych z drzewa konarów. Prócz tego zasypujący nas śnieg nie zapełni przestrzeni przed twarzą i będziemy mieli miejsce do oddychania. Można odchylać odzież na piersi i w powstałą przestrzeń schować twarz, aby utrzymać więcej powietrza. Tuż przed zasypaniem trzeba nabrać głęboko powietrza, jak przed skokiem do wody. O ile lawina jest pyłowa lub puchowa możliwe jest “pływanie” podczas porwania przez nią, jak w wodzie. Pozwala to na dłuższe utrzymanie się blisko powierzchni. Zaraz po zasypaniu należy wiercić się, by śnieg nie zablokował naszej klatki piersiowej. Będzie to naprawdę duże szczęście, gdy śnieg będzie wilgotny i lepiący się (taki z jakiego najlepiej lepi się bałwana. Z takiego śniegu dosyć łatwo się wygrzebać ugniatając go, stopniowo powiększając wolne miejsce wokół naszego ciała. Śnieg sypki nie stworzy jednolitej ściany, będzie się osypywał, a w najgorszym przypadku przywali nas ściśle, zgniatając przy okazji płuca, bądź zasypie nasze drogi oddechowe” – czytamy.

 Jak zwiększyć swoje bezpieczeństwo?

Jeśli zamierzasz chodzić w góry zimą, kup zestaw lawinowy ABC, wyposażony w detektor lawinowy tzw. pieps, sondę i łopatę, i naucz się z niego korzystać. 

Przed wyjściem w góry zapoznaj się z komunikatem lawinowym GOPR lub TOPR na dany teren. Pamiętaj, że nawet I stopień zagrożenia lawinowego jest już ryzykowny. Zrezygnuj z wycieczek w wyższe partie gór, jeśli wieje wiatr lub ogłoszono II lub wyższy stopień zagrożenia lawinowego;

Gdy nie masz pewności co do zagrożeń lawinowych w danym terenie zapytaj ratowników górskich, czy planowana przez nas trasa nie jest zagrożona zejściem lawin.

Stosuj się do znaków lawinowych umieszczonych w terenie. 

W góry nie wychodź samotnie.

Przed wyjściem naładuj telefon i zabierz powerbank.

Wpisz do telefonu numer alarmowy do ratownictwa górskiego (985 lub +48 601 100 300) albo zainstaluj aplikację RATUNEK, która umożliwia automatyczne połączenie ze służbami ratowniczymi i wysyła współrzędne GPS.

Przed wyjściem upewnij się, że bateria detektora jest pełna, a na szlaku przetestuj czy detektor działa zarówno w funkcji nadawania, jak i odbierania. Detektor trzymaj pod ubraniem (minimum pod jedną warstwą ubrania).

W miejscu zakwaterowania pozostaw informację o planowanej trasie wycieczki i przewidywanej godzinie powrotu.

Jeśli masz ze sobą telefon komórkowy wpisz numer alarmowy działającej na tym terenie służby ratowniczej, by w razie wypadku jak najszybciej o nim powiadomić ratowników.

Trasę zjazdu czy podejścia wybierz tak, by być jak najmniej narażonym na zejście lawin.

 Jak pomóc ofierze lawiny

Jeśli jesteś świadkiem osunięcia się lawiny, nie czekaj – działaj! Odnajdź zasypaną osobę, wydobądź ją w miarę możliwości spod śniegu czy kamieni i oceń jej stan. Zadbaj o Wasze wspólne bezpieczeństwo przenosząc ją z miejsca zagrożenia. Jeśli nie oddycha, wezwij pomoc przez telefon (numer TOPR – 601 100 300) systemem alarmującym lub krzykiem i przejdź do udzielania pierwszej pomocy.

Jeśli poszkodowany oddycha, ale jest nieprzytomny, ułóż go w pozycji bezpiecznej. Nie rób tego jedynie w przypadku podejrzenia urazów kręgosłupa. Jeśli temperatura otoczenia jest niska, użyj folii, by zapobiec wychłodzeniu. Zatamuj krwotok uciskając miejsce zranienia.

Pamiętaj, że jeśli ty nie pomożesz, nikt inny tego nie zrobi. Nawet będąc sam możesz uratować poszkodowanemu życie!

Źródła:https://lawinoweabc.pl/po-lawiniehttps://noizer.pl/czym-grozi-lawina-jak-sie-zachowachttps://tatromaniak.pl/aktualnosci/jak-zachowac-sie-w-lawinie-kilka-przydatnych-porad

https://katowice.eu/edukacja/SiteAssets/dla-mieszkańca/ucz-się/miejski-bank-dobrych-praktyk/zagadnienia-dla-nauczycieli-szkół/edukacja-dla-bezpieczeństwa/Pierwsza%20pomoc%20przy%20lawinie.pdf

 Źródło informacji: Serwis Zdrowie