Kontrolki znajdujące się na desce rozdzielczej samochodu mogą pełnić funkcje ostrzegawcze, informacyjne i alarmujące. W przypadku większości z nich wiadomo, co należy zrobić w momencie, gdy się zaświecą. Zdarzają się jednak mniej typowe, które mogą przysporzyć problemów nawet najbardziej doświadczonym kierowcom. Szczególnie dotyczy to ikonek w samochodach elektrycznych oraz hybrydowych, które coraz częściej pojawiają się na polskich drogach. Czy za każdym razem zapalająca się kontrolka oznacza powód do niepokoju? Specjaliści Q Service Castrol rozwiewają wątpliwości.

Samochody w trakcie swojej pracy dokonują autodiagnostyki, a w momencie, w którym komputer wykryje jakąkolwiek nieprawidłowość w pojeździe, może o tym poinformować kierowcę właśnie za pomocą kontrolek. W jaki sposób odczytywać komunikaty i sygnały jakie zgłasza nam samochód?

Po pierwsze – kolory

Jedną z najważniejszych rzeczy, na które należy zwrócić uwagę są kolory zapalających się lampek. Kontrolki czerwone pełnią funkcję ostrzegawczą. Sygnalizują o występującej w pojeździe awarii, która zazwyczaj dyskwalifikuje samochód z dalszej jazdy. Kontrolki pomarańczowe bądź żółte mają charakter informacyjno-ostrzegawczy. Informują o uruchomieniu lub dezaktywacji funkcji w pojeździe (np. wyłączeniu ESP). Mogą też wskazywać na usterkę, która wymaga dokładniejszej i pogłębionej diagnostyki (jak np. kontrolka niskiego ciśnienia powietrza w kołach). Kontrolki zielone pełnią rolę informacyjną i powiadamiają kierowcę o włączeniu danej funkcji w pojeździe. W nowszych pojazdach producenci stosują lampki w kolorze niebieskim.

Które z kontrolek mogą zwiastować najpoważniejsze problemy?
Jedną z najistotniejszych i sprawiającą kierowcom najwięcej problemów jest kontrolka check engine, która sugeruje o nieprawidłowościach w funkcjonowaniu silnika. Sygnalizuje błędy obecne bądź zapisane w pamięci komputera samochodu. W układ samodiagnozujący wyposażone są wszystkie modele homologowane na rynku europejskim od 2001 roku. System na bieżąco monitoruje pracę układu napędowego i przesyła zebrane informacje do komputera, a wszelkie nieprawidłowości pojawiają się na desce rozdzielczej kontrolki silnika. Pomimo tego, iż kontrolka sama w sobie brzmi groźnie, nie musi oznaczać problemów. Należy zwrócić na nią uwagę przede wszystkim wtedy, gdy zapala się na czerwono. W takiej sytuacji kierowca powinien natychmiast zatrzymać pojazd. Gdy lampka świeci się na pomarańczowo bądź żółto, wtedy sugerowana jest wizyta w warsztacie samochodowym w celu diagnostyki pojazdu.

Wśród usterek, jakie system samodiagnozujący może wskazywać za pomocą kontrolki check engine są: zaśniedziałe styki, wypadnięcie zapłonu, zbyt niskie napięcie w instalacji elektrycznej podczas rozruchu, przedostająca się do instalacji wilgoć, czy nieprawidłowe wartości zmierzone przez czujniki. Nie są to jednak na tyle niebezpieczne awarie, które wykluczałyby samochód z dalszej jazdy. Jeśli jednak kontrolka świeci się przez dłuższy czas, a po ponownym uruchomieniu silnika nie gaśnie, należy odwiedzić warsztat w celu weryfikacji problemu.

Wśród groźniejszych usterek możemy wyróżnić: uszkodzenie jednej z cewek zapłonowych, awaria sondy lambda, usterka układu wtryskowego, defekt filtra cząstek stałych, uszkodzenie katalizatora, czy niesprawność zaworu recyrkulacji spalin EGR. Niezwłoczna wizyta w warsztacie będzie konieczna w przypadku, gdy po zapaleniu kontrolki check engine, silnik przejdzie w tryb awaryjny.

Inną kontrolką, którą wymaga bacznej obserwacji jest ikona ciśnienia oleju. Wskazuje ona na nieprawidłowe rozprowadzanie oleju po silniku, jego niski poziom, słabe ciśnienie lub ewentualnie inny problem związany z układem smarowania. W takiej sytuacji konieczne jest natychmiastowe zatrzymanie pojazdu. Jeśli kierowca zignoruje komunikat, może doprowadzić do zatarcia silnika, a nawet całkowitego uszkodzenia jednostki napędowej.

Kolejnym symbolem, który powinien zaniepokoić kierowcę jest czerwona kontrolka z wykrzyknikiem w trójkącie, funkcjonująca pod nazwą “sygnalizator ogólny”. Jeśli się zaświeci bądź zacznie migać, może to oznaczać różne problemy, m.in. awarię czujnika deszczu, czujników parkowania, świateł zewnętrznych bądź systemu monitoringu ciśnienia w oponach. Przyczynę zapalenia się lampki może w takiej sytuacji rozwikłać jedynie mechanik w warsztacie.

Co z samochodami elektrycznymi i hybrydowymi?

Przyszłość motoryzacji należy do pojazdów elektrycznych oraz tych z napędem hybrydowym. Ich producenci zastosowali nową gamę ikon, kontrolek i symboli. Spośród nich, kilka kompletnie różni się od dotychczas spotykanych komunikatów w samochodach benzynowych.

W przypadku kolorów kontrolek, jedyną różnicą są symbole w dodatkowym kolorze czarnym, które dołączyły do zielonych i niebieskich ikonek, spełniających funkcję informacyjną.

Wśród komunikatów ostrzegawczych, wyświetlających się na pomarańczowo i żółto, należy rozróżnić ikony określające dany rodzaj awarii. Usterka ogólna, oznaczona symbolem klucza, związana jest z problemem z układem elektrycznym pojazdu, akumulatorem bądź układem trakcyjnym. Może też wskazywać na nieprawidłowości przy ładowaniu samochodu. W przypadku pojawienia się takiego komunikatu, kierowca powinien postępować zgodnie z instrukcjami wyświetlanymi na ekranie.

W inny sposób zilustrowana została usterka elektryczna. Symbolizuje ją samochód z wykrzyknikiem pośrodku. Kontrolka ta ostrzega kierowcę o problemach tylko i wyłącznie z układem elektrycznym, np. akumulatorem, okablowaniem czy silnikiem. W tej sytuacji należy niezwłocznie udać się do warsztatu.

Ograniczoną moc pojazdu obrazuje ikona żółwia. Towarzyszą jej inne komunikaty ostrzegawcze, które informują kierowcę o przyczynie zminimalizowanej prędkości samochodu. Może być to spowodowane usterką elektryczną, niskim poziomem naładowania akumulatora, czy nawet nieodpowiednim poziomem temperatury. Eksperci Q Service Castrol zalecają w tym wypadku natychmiastową wizytę w warsztacie samochodowym.

Samochody elektryczne i hybrydowe pracują niemalże bezdźwięcznie. Z tego względu producenci wprowadzili komunikat ostrzegający pieszych przed nadjeżdżającym pojazdem. Symbolizuje go samochód z głośnikiem. Piesi, do których zbliża się pojazd, usłyszą elektroniczny dźwięk. Niektóre modele samochodów posiadają opcję jego wyłączenia. Wówczas symbol zostanie automatycznie podświetlony. Jeśli jednak zaświeci się w dowolnym innym momencie, oznacza to usterkę alertu.

Ostatnim symbolem, który warto właściwie rozpoznawać jest symbol ostrzegający o temperaturze akumulatora. Oznaczony został przez producentów ikoną termometru wewnątrz baterii. W pojazdach hybrydowych i elektrycznych symbol zaświeci się, gdy temperatura akumulatora trakcyjnego będzie wysoka lub gdy silnik będzie zbyt gorący (szczególnie w przypadku hybryd). W pojazdach konwencjonalnych ten sam komunikat ilustruje kontrolka silnika. W przypadku pojawienia się tej ikony na wyświetlaczu, należy bezpiecznie zjechać na pobocze, zatrzymać się i na moment wyłączyć samochód.

Wiedza na temat kontrolek oraz komunikatów wysyłanych przez samochód pozwala nie tylko na uniknięcie poważniejszych awarii, ale przede wszystkim ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo kierowców i pasażerów. Każdą wątpliwość w tym zakresie należy niezwłocznie sprawdzić, a w razie konieczności skonsultować w warsztacie samochodowym z zaufanym mechanikiem.