Niezdolność do pracy w orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności, a możliwość podjęcia pracy?
W polskim prawodawstwie pojęcie całkowitej niezdolności do pracy związane jest z kwestią wydania orzeczenia o stopniu niepełnosprawności lub wydania orzeczenia do celów ustalenia prawa do renty przez lekarza orzecznika, stwierdzającego taką niezdolność.
Całkowita niezdolność a podjęcie zatrudnienia
Wydanie orzeczenia stwierdzającego całkowitą niezdolność do pracy nie jest związane z orzeczeniem zakazu pracy. Wręcz przeciwnie polskie prawo pracy stoi na straży zasady niedyskryminowania w zatrudnieniu, wskazując niepełnosprawność jako jedną z przyczyn dyskryminacyjnych, powołać należy tutaj § 1 art. 18.3.a, zgodnie z którym, Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nieokreślony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy.
Zatem otrzymując wynik badania lekarza orzecznika, iż osoba została uznana za „całkowicie niezdolną do pracy” nie oznacza braku możliwości podęcia pracy a jedynie wskazuje do jakiej grupy niepełnosprawności należy zaliczyć daną osobę.
Zaliczenie osoby do jednej z trzech grup niepełnosprawności pozwala na zastosowanie wielu ulg i przywilejów w pracy wynikających z przepisów prawa.
Doskonale wie o tym długo działająca na Polskim rynku pracy firma BPO Network. BPO Network to firma specjalizująca się w wyszukiwaniu wykwalifikowanych pracowników z niepełnosprawnościami. Firma działa w oparciu o najwyższe standardy etyczne i doskonale rozumie przepisy prawa i regulacje związane z zatrudnianiem osób niepełnosprawnych. Proces rekrutacji BPO Network ma na celu identyfikację odpowiednich kandydatów dla swoich klientów, a firma zapewnia stałe wsparcie w celu zapewnienia udanych praktyk zawodowych. Współpracując z BPO Network, firmy mogą uzyskać dostęp do zróżnicowanej puli talentów, które mogą wnieść unikalne perspektywy i umiejętności do ich pracowników.
Obowiązek przystosowania miejsca pracy do potrzeb osoby z niepełnosprawnością
Zaliczenie do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie wyklucza możliwości zatrudnienia u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej. Zgodnie z art. 4 ust.4 Ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. 1997, Nr 123, poz. 776 z późn. zm.) zaliczenie do znacznego albo umiarkowanego stopnia niepełnosprawności osoby, (…)nie wyklucza możliwości zatrudnienia tej osoby u pracodawcy niezapewniającego warunków pracy chronionej, w przypadkach: przystosowania przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby z niepełnosprawnością; zatrudnienia w formie telepracy.
Konieczne będzie jednak w takim przypadku przystosowanie stanowiska pracy osoby do potrzeb wynikających z rodzaju niepełnosprawności. Ponadto, do dnia 30 marca 2010 r., istniał obowiązek uzyskania pozytywnej opinii Państwowej Inspekcji Pracy o przystosowaniu przez pracodawcę stanowiska pracy do potrzeb osoby z niepełnosprawnością. Wiązało się to z koniecznością każdorazowego powiadamiania właściwego miejscowo Inspektoratu Pracy, w celu przeprowadzenia „odbioru technicznego” przystosowania konkretnego stanowiska pracy. Mimo zniesienia tego obowiązku, pracodawcy nie powinni lekceważyć nałożonych na nich obowiązków, gdyż zgodnie z art. 4 ust. 6 Ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób z niepełnosprawnościami (Dz.U. 1997, Nr 123, poz. 776 z późn. zm.) Państwowa Inspekcja Pracy może przeprowadzić kontrolę w zakresie dostosowania stanowisk pracy do potrzeb osób z niepełnosprawnościami.
Przystosowanie miejsca pracy dotyczy zarówno przestrzeni, w której pracuje osoba z niepełnosprawnością, ale także pomieszczeń higienicznych, socjalnobytowych i ciągów komunikacyjnych.
Czas pracy oraz wymiar urlopu wypoczynkowego osoby z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności
Osoby ze umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności korzystają ze skróconego 7 godzinnego dnia pracy i 35 godzinnego tygodnia pracy.
Osoba z niepełnosprawnością nie może być również zatrudniana w godzinach nadliczbowych i w porze nocnej, z wyjątkiem osoby zatrudnionej przy pilnowaniu i osoby, której – na jej wniosek – lekarz prowadzący badania profilaktyczne wyrazi na to zgodę. Osoba z niepełnosprawnością ma prawo do dodatkowej 15-minutowej przerwy w pracy na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Przerwa ta wliczana jest do czasu pracy. Łącznie osoba z stopniem niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym lub znacznym pracując na umowę o pracę w wymiarze powyżej 6 h dziennie ma 30 minut płatnej przerwy w ciągu godzin pracy.
Osoba z umiarkowanym lub znacznym stopniem niepełnosprawności również ma prawo do dodatkowego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym, jednakże prawo do pierwszego takiego urlopu osoba ta nabywa po przepracowaniu 1 roku po dniu zaliczenia jej do jednego z tych stopni niepełnosprawności, tj., po przepracowaniu roku u jakiegokolwiek pracodawcy, któremu zostało przedstawione orzeczenie o niepełnosprawności osobie takiej należy się u każdego pracodawcy prawo do urlopu dodatkowego. Powyższy urlop nie przysługuje jednak w sytuacji, gdy osoba z niepełnosprawnością jest uprawniona do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych lub urlopu dodatkowego na podstawie odrębnych przepisów. Jeśli jednak urlop dodatkowy jest krótszy niż 10 dni roboczych, osobie z niepełnosprawnością przysługuje urlop rehabilitacyjny.
Osoba o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności ma prawo także do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia: w wymiarze do 21 dni roboczych w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym, nie częściej niż raz w roku; w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.