Festiwal Re:tradycja – Jarmark Jagielloński zbliża się wielkimi krokami. W trzeci weekend sierpnia (18–20.08) do Lublina ponownie zawitają miłośnicy muzyki tradycyjnej, twórcy ludowi i rzemieślnicy, dla których tradycja jest głównym źródłem inspiracji. W programie wydarzenia nie zabraknie koncertów oraz potańcówek, które co roku przyciągają tłumy. Tegoroczna edycja Festiwalu jest jednym z wydarzeń programu Europejskiej Stolicy Młodzieży Lublin 2023.

Scena potańcówkowa Festiwalu jest szczególnym miejscem, gdzie tradycja ożywa, a wspólna radość tańca jednoczy różnorodne grupy ludzi. Piątkowy wieczór wypełnią podlaskie i poleskie melodie grane przez zespół Hajda Banda / Гайда Банда oraz repertuar wykonywany przez Janusz Prusinowski Trio, który podczas Festiwalu wystąpi z zaproszonymi gośćmi.

Hajda Banda / Гайда Банда to białorusko-polski zespół wykonujący tradycyjny repertuar taneczny i wokalny z Podlasia, zachodniej Białorusi i Polesia. Dawne polki, oberki, kujawiaki i walczyki grane są z młodzieńczą energią oraz z artystyczną finezją zaczerpniętą z nagrań i spotkań z dawnymi mistrzami muzyki wiejskiej. Do tych twórców należą m.in. Wiera Grygoruk, Maria Kałużna, Edmund Brożek, S. V. Malenczyk czy Studio Folkloru Białorusinów Podlaskich „Żemerwa”. 24 lutego 2023, nakładem Karrot Kommando, ukazała się debiutancka płyta zespołu zatytułowana „Hajda!”. W maju 2022 r., podczas XXIV Festiwalu Folkowego Polskiego Radia „Nowa Tradycja”, grupa zdobyła III miejsce, Nagrodę Publiczności oraz Nagrodę Filharmonii im. Mieczysława Karłowicza w Szczecinie. W składzie instrumentalnym kapeli usłyszymy skrzypce, basy, cymbały, bęben obręczowy i harmonię trzyrzędową.

Janusz Prusinowski Trio składa się z muzyków, którzy kultywują tradycje przekazane im przez wiejskich muzykantów – Jana Lewandowskiego, Kazimierza Meto, Józefa Zarasia, Piotra i Jana Gaców; jednocześnie artyści poszukują w obrębie tego dziedzictwa własnych środków wyrazu. Repertuar grupy to głównie utwory pochodzące z centralnej Polski. Specjalnie na potrzeby Festiwalu Trio wystąpi z zaproszonymi przez siebie gośćmi, wprowadzając publiczność w taneczny trans zaczerpniętych z tradycji mazurków i oberków.

Sobotnią potańcówkę otworzy występ Orkiestry Jarmarku Jagiellońskiego. Zaraz po niej usłyszymy Kapelę Cmolaskie Chłopoki oraz Kapelę Batareja. Dzięki tym składom wybierzemy się na wyprawę od Suwalszczyzny, przez Lubelszczyznę, po Podkarpacie.

W repertuarze Orkiestry Jarmarku Jagiellońskiego znajdują się polki, oberki, podróżniaki, walce, fokstroty i inne melodie pochodzące z nagrań archiwalnych, tradycji rodzinnych oraz przekazywane przez muzykantów najstarszego pokolenia i orkiestr, których tradycje sięgają początku XX wieku. Orkiestra wyrosła z projektu edukacyjno-artystycznego realizowanego podczas Festiwalu od 2014 roku. Tradycyjna muzyka taneczna łączy muzyków, słuchaczy i tancerzy, ale także służy popularyzacji kultury ludowej Lubelszczyzny. W 2021 roku Orkiestra nagrała płytę „Sesja otwarta”.

Cmolaskie Chłopoki to kapela wykonująca tradycyjną muzykę Lasowiaków, a więc grupy zamieszkującej obszar Puszczy Sandomierskiej. Granie na instrumentach mają we krwi, byli bowiem wychowani wśród dźwięków muzyki tradycyjnej. Swoich mistrzów, od których uczyli się melodii, odnaleźli w najbliższym sobie regionie. Usłyszymy tradycyjne melodie zaczerpnięte z repertuaru m.in Jana Cebuli z Kolbuszowej, Bronisława Płocha z Widełki czy Władysława Pogody z Huciny. Kapela gra lasowiackie oberki, równe, krakowiaki, a specjalnie dla miłośników tańca tradycyjnego również tzw. wściekłe polki.

Kapela Batareja powstała w 2017 roku w Białymstoku. Jej członkowie są zafascynowani muzyką tradycyjną z różnych stron Polski, ale najczęściej sięgają po repertuar jej wschodniej części – melodie z Suwalszczyzny, Podlasia, Lubelszczyzny, a także wschodniego pogranicza. W repertuarze zespołu są dwu- i trzymiarowe tańce, takie jak polki, walczyki, oberki oraz tańce z figurami np. chodzony, ukraińskie „hreczanyki”, białoruska „wasadula” czy tańce żydowskie.

Kiedy zagrają do tańca?

Hajda Banda / Гайда Банда, Janusz Prusinowski Trio + Goście
Kiedy:18 sierpnia 2023 (piątek), godz. 21.00
Gdzie: Scena Festiwalu, Błonia pod Zamkiem

Orkiestra Jarmarku Jagiellońskiego, Cmolaskie Chłopoki, Kapela Batareja
Kiedy:19 sierpnia 2023 (sobota), godz. 22.30
Gdzie: Scena Festiwalu, Błonia pod Zamkiem

To oczywiście tylko część atrakcji przygotowana przez organizatorów. W trakcie Festiwalu zaprezentujemy produkcję specjalną Warsztatów Kultury, czyli koncert re:tradycja, podczas którego usłyszymy wyjątkowe aranżacje muzyczne Atanasa Valkova powstałe na bazie muzyki tradycyjnej Polesia polskiego wykonywanej przez Poleski Skład Smyczkowy oraz zespół Polesie_PL. Podczas Festiwalu wystąpi też estońska grupa Puuluup, francuski zespół Lolomis, sanockie trio Wernyhora, kapela Odpoczno oraz rumuński zespół Balkan Taksim. Na uczestników Festiwalu czekają interesujące wystawy, spotkania i kino. Ponadto wszyscy miłośnicy sztuki ludowej i rzemiosła będą mieli okazję spotkać się z twórcami i nabyć ich wyroby. Program wydarzenia można śledzić na stronie retradycja.eu. Wkrótce kolejne ogłoszenia.

Festiwal Re:tradycja – Jarmark Jagielloński
18–20 sierpnia 2023
Lublin – Stare Miasto, Błonia pod Zamkiem
Wstęp wolny

Więcej informacji na stronie retradycja.eu

Organizatorzy: Warsztaty Kultury w Lublinie, Instytucja Kultury Miasta Lublin, Lublin Miasto Inspiracji
Patronat honorowy: Prezydent Miasta Lublin – Krzysztof Żuk, Narodowy Instytut Dziedzictwa
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Tegoroczna edycja Festiwalu Re:tradycja – Jarmark Jagielloński jest jednym z wydarzeń programu Europejskiej Stolicy Młodzieży Lublin 2023.
Sponsorzy: Tavex, Herbapol
Partnerzy: Jula, Muzeum Narodowe w Lublinie, Ivan Honchar Museum, ÚĽUV, Dominikanie Lublin, Ośrodek Praktyk Teatralnych Gardzienice, Stowarzyszenie Twórców Ludowych, Fundacja Kultura Enter
Patroni medialni: Polskie Radio Dzieciom, Radiowe Centrum Kultury Ludowej, Radio Lublin, Presto, CzasDzieci.pl, muzykatradycyjna.pl, KulturaLudowa.pl, Kultura Enter, Onet