Wschód Kultury – Inne Brzmienia
27–30 czerwca 2024
LUBLIN
Fotografie Grażyny Rutowskiej – ikony fotoreportażu lat 70., rodzinna wystawa „strasznych” ilustracji Dominiki Czerniak-Chojnackiej, wyjątkowe projekty okładek książek z serii Wschodni Express oraz wizualna dokumentacja polskich śladów w ciekawej historii legendarnej angielskiej wytwórni płytowej „On-U Sound” to propozycje dla fanów i fanek sztuk wizualnych towarzyszące Festiwalowi Wschód Kultury – Inne Brzmienia.
Wydarzenie odbędzie się w Lublinie w dniach 27–30 czerwca 2024 r. i będzie to 17. edycja organizowanych przez Warsztaty Kultury lubelskich Innych Brzmień i 11. w ramach Wschodu Kultury, czyli projektu realizowanego przez Narodowe Centrum Kultury ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz przez 3 miasta wschodniej Polski – Lublin, Białystok i Rzeszów.
Pierwszą z wystaw prezentowanych w ramach festiwalu jest plenerowa wystawa fotografii Grażyny Rutowskiej.
Grażyna Rutowska – plenerowa wystawa fotografii
Grażyna Rutowska to uznana artystka i fotografka, która była jedną z najważniejszych postaci świata fotoreportażu w latach 70. XX wieku. Znana ze swojego niezwykłego talentu do dostrzegania piękna w codziennych chwilach, subtelnie łączyła grę światła i cienia z wyjątkowym podejściem do kompozycji. Jej archiwum liczy prawie 40 tys. zdjęć! Wszystkie prezentowane na wystawie fotografie pochodzą z Narodowego Archiwum Cyfrowego.
Rutowska zrealizowała fotoreportaże w blisko 500 miejscowościach na terenie całego kraju, dokumentując praktycznie wszystkie aspekty życia w PRL-u. Jej fotografie przedstawiają zarówno wielkie inwestycje dekady Gierka, jak i codzienne życie, rozrywkę, sport, wypoczynek czy kontrasty ówczesnych miast i wsi. Rutowska była pasjonatką motoryzacji i członkinią PZMot-u, za kierownicą swego fiata 125p przejechała łącznie 400 tys. km. Wykonywane fotografie metodycznie opisywała, gromadziła też wycinki prasowe z opublikowanymi zdjęciami, a nawet całe egzemplarze pism – można powiedzieć, że była nie tylko fotografką, lecz także archiwistką.
Informacje praktyczne:
Kiedy: 24 czerwca – 31 lipca 2024 r.
Gdzie: Zaułek Hartwigów
Wstęp wolny. Wystawa plenerowa.
„On-U Sound in Poland”
Szczególną wystawą przygotowaną specjalnie na festiwal Wschód Kultury – Inne Brzmienia jest wizualna prezentacja polskich śladów w ponad 40-letniej historii wytwórni On-U Sound, która towarzyszy szerokiej obecności tego zasłużonego wydawnictwa podczas najbliższej edycji wydarzenia.
On-U Sound to legendarna angielska wytwórnia płytowa założona na przełomie 1979 i 1980 r. przez Adriana Sherwooda, która z powodzeniem działa do dziś. Skupia w swoim katalogu przede wszystkim muzykę dub, reggae, roots, electro, ale też afrobeat, jazz czy hip-hop. Przez wydawnictwo Sherwooda przewinęły się największe postaci tej sceny, a wśród nich Lee Scratch Perry, Mad Professor, African Head Charge, Creation Rebel, Prince Far czy Little Axe.
– Festiwal Inne Brzmienia co roku kontynuuje przegląd najciekawszych wytwórni muzycznych. Tym razem prawdziwa petarda, brytyjski label On-U Sound, jeden z najważniejszych w dziejach bastion muzyki dub. Reprezentować go będą kluczowi artyści i Adrian Sherwood, producent odpowiedzialny za brzmienie On-U Sound oraz African Head Charge, zespół, którego nagrania można uznać za najbardziej esencjonalne wcielenie rewolucyjnego potencjału wytwórni. On-U Sound powstało w 1980 r., gdy Sherwood przeniósł się do Londynu i łapiąc w żagle wiatr burzliwej epoki post-punka pracował z jej najbardziej poszukującymi artystami. Podczas jego sesji spotykali się artyści z Jamajki i karaibskiej diaspory w Anglii oraz rockowi rebelianci z zespołów Public Image Limited, Pop Group i The Slits, a czasami wpadali też muzycy z londyńskiej sceny free jazzowej. Sztandarowe albumy z tamtych lat to debiut New Age Steppers z hitami wyśpiewanymi przez Ari Up, najfajniejszą dziewczynę w punk rocku oraz prawdziwy dynamit, jeden z tych nielicznych albumów, który wraz z upływem lat nie traci ani trochę ze swej drapieżności, „Learning to Cope with Cowardice” Marka Stewarta. Stewart, ex-frontman Pop Group wniósł do świata On-U Sound idee wywrotowych dekonstrukcji zaczerpnięte od paryskich sytuacjonistów i W. S. Burroughsa, które gładko przenikały się z kolażową poetyką dubu. Antykapitalistyczny agit pop z tego albumu korzystał z iście industrialnego uderzenia dźwiękiem i przy tej okazji ujawnił się jeden z najbardziej rewolucyjnych rysów produkcji Sherwooda. Pokazał on, że również brutalny hałas odnaleźć się może w alchemii dubu – pisze Rafał Księżyk, ceniony dziennikarz i krytyk muzyczny.
Muzyce z On-U Sound towarzyszy przygotowana przez Inne Brzmienia i Xiędza Makena wystawa dokumentująca związki Sherwooda z Polską.
– Oddzielny rozdział w historii Sherwooda stanowią jego kontakty z Polską. Zaczęło się w 1986 r., gdy spotkał się w Londynie z pasjonatami muzyki korzeni, braćmi Kleszcz, Jerzym i Włodzimierzem. Przyjął ich zaproszenie i jeszcze w tym samym roku przyjechał z ekipą On-U Sound do Poznania na festiwal „Reggae is King” w hali Arena. Pomiędzy występami polskich zespołów reggae grał jego sound system wspierany wokalnie przez takich mistrzów jak Gary Clail, Bim Sherman i Mark Stewart, a całość miksował Sherwood. Efektem tej wizyty były miksy wykonane przez niego dla poznańskiego Gedeona Jerubbala. Szerszą współpracę nawiązał Sherwood z wytwórnią Kamahuk. Jej założyciel, Włodzimierz Kleszcz, był współtwórcą światowego fenomenu, jakim stały się wspólne nagrania klasyków reggae z Twinkle Brothers i góralskiej orkiestry Trebunie-Tutki. Sherwood remiksował ich muzykę, co górale uczcili tytułem płyty „W Sherwood”. Przygotował też prezentującą wytwórnię kompilację na kasetę Kamahuk, „On-U Sound for Poland”. Rozpoczyna się od pozdrowień nagranych specjalnie na tę okazję przez Lee „Scratcha” Perry’ego. Dub na kasecie? Ktoś może się zdziwić, ale w polskich realiach połowy lat 90. to był najbardziej masowy nośnik. Kolejne polskie wydawnictwo to było już CD, „On-U Sound Live In Warsaw 2004” wydane przez CDQ, gdzie odbywał się koncert On-U Sound System, i British Council – dodaje Księżyk.
Cały tekst dostępny na stronie innebrzmienia.eu
Podczas swojej wizyty w Lublinie Adrian Sherwood pojawi się w kilku rolach. Przede wszystkim zagra swojego autorskiego seta, weźmie udział w rozmowie o historii i teraźniejszości On-U Sound, ale też stanie za konsoletą jako realizator dźwięku podczas koncertu grupy African Head Charge.
Informacje praktyczne:
Kiedy: 27–30 czerwca 2024, w godz. 10.00–18.00
Gdzie: Warsztaty Kultury, ul. Grodzka 7, parter
Wstęp wolny.
Jak co roku, program Innych Brzmień obfituje w wydarzenia dla dzieci. Tym razem będzie to m.in. wystawa Dominiki Czerniak Chojnackiej.
„Duszne historie” – rodzinna wystawa ilustracji Dominiki Czerniak-Chojnackiej
Uff… jak duszno! Kto by pomyślał: tu duchini, tam duch, tu jakieś dziwne emanacje… cała Polska ma mnóstwo tajemniczych historii i wcale ich nie ukrywa. Dzielna pisarka Martyna Skibińska pozwoliła wybrzmieć zakurzonym historiom i rozszyfrowała kto, gdzie oraz jakie wydaje jęki i dlaczego. Już-nie-tak-dzielna ilustratorka Dominika Czerniak-Chojnacka podpatrzyła duchy i zobrazowała je w formie wyjątkowej, bo niemalże fotograficznej. Twarzy duchom, które dawno zapomniane tylko pohukują na zamkach i w pałacach, użyczyli krewni i znajomi. Tym samym powstał „Duchowy Przewodnik po Polsce, czyli 101 wycieczek z dreszczykiem”. Wydany przez Wydawnictwo Dwie Siostry, oferuje się jako nieodłączny kompan wszelkich wakacyjnych (i nie tylko) podróży po kraju. Tymczasem na zachętę, razem z Warsztatami Kultury w Lublinie, prezentujemy wyjątkową wystawę, na którą składa się 46 grafik ze wspomnianej książki. Powiększone, opatrzone przypisami, oddziałują nieco inaczej niż na stronach przewodnika. Karta z zadaniami pozwala zatrzymać się dłużej na ilustracjach i poszperać w ich złożonej strukturze.
Wystawa dla dzieci w wieku 10+.
Informacje praktyczne:
Kiedy: 27–30 czerwca 2024 r., w godz. 10.00–18.00
Gdzie: Warsztaty Kultury, Grodzka 7, sala wystawowa – II piętro
Wstęp wolny.
