Rak jelita grubego jest jednym z najczęstszych nowotworów, zarówno u kobiet, jak i mężczyzn. Rocznie zapada na niego w Polsce około 18 tys. osób. Jest trzecim najczęściej występującym nowotworem złośliwym w polskiej populacji.

Eksperci przekonują – im wcześniej zdiagnozujemy nowotwór, tym większa jest szansa na jego wyleczenie.
Bezpłatną kolonoskopię, bez skierowania, wykonasz w programie profilaktyki raka jelita grubego finansowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia
„Blue march” to nazwa ogólnoświatowej kampanii edukacyjnej, która ma promować badania profilaktyczne w kierunku raka jelita grubego. Ten rodzaj nowotworu rozwija się długo, nawet przez kilka lat i może nie dawać żadnych objawów.

Przyczyny raka jelita grubego

Do czynników, które mogą wpływać na rozwój tego nowotworu zalicza się:

• wiek powyżej 50. roku życia
• uwarunkowania genetyczne
• obecność polipów w jelicie grubym
• choroby zapalne jelit
• siedzący tryb życia, brak aktywności fizycznej
• nieprawidłowa dieta, nadmierna masa ciała
• nadużywanie alkoholu i palenie papierosów.

Rak jelita grubego zaczyna się od łagodnych zmian, tzw. polipów, w obrębie jednej części jelita grubego. Na początku nie daje dolegliwości uciążliwych dla pacjenta. Dlatego ważne są profilaktyka i badania, które pozwalają wychwycić zmiany w obrębie jelita, zanim pacjent zaobserwuje niepokojące objawy chorobowe.

Czym jest kolonoskopia

Kolonoskopia jest badaniem, podczas którego lekarz może dokładnie obejrzeć jelito od środka. W zależności od wskazań medycznych badanie może być przeprowadzone w znieczuleniu miejscowym lub znieczuleniu ogólnym. Kolonoskopia trwa od 15 do 40 minut.

Podczas kolonoskopii istnieje możliwość usunięcia niektórych polipów, dzięki czemu rak jelita grubego nie ma z czego się rozwinąć.
Kolonoskopia z jednej strony pozwala więc na wczesną interwencję w przypadku nowotworu jelita grubego, czyli na podjęcie leczenia jeszcze w okresie bezobjawowym choroby, a drugiej – poprzez usunięcie polipów – może zapobiec wystąpieniu choroby w przyszłości.

Program profilaktyki raka jelita grubego

We wczesnych stadiach rak jelita grubego może nie dawać żadnych symptomów, dlatego tak ważna jest profilaktyka: z jednej strony wprowadzanie zdrowych nawyków od najmłodszych lat, z drugiej wykonywanie regularnych badań profilaktycznych – mówi Paweł Piróg, dyrektor Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ.
Program skierowany jest do osób w wieku:

• od 50 do 65 lat,
• lub od 40 do 49 lat, jeśli u najbliższych krewnych pacjenta, rozpoznano nowotwór jelita grubego,

ponieważ w tej grupie najczęściej zdarzają się zachorowania.

Do badania w ramach programu nie jest potrzebne skierowanie. W województwie lubelskim, kolonoskopię w ramach programu profilaktyki raka jelita grubego można zrobić w 16 pracowniach. W 2024 roku z profilaktycznej kolonoskopii skorzystało 4446 mieszkańców naszego regionu, w tym ponad dwa i pół tysiąca kobiet i blisko dwa tysiące mężczyzn – dodaje dyrektor Piróg.

Listę pracowni endoskopowych, które biorą udział w programie, wraz z adresami i numerami telefonu można znaleźć na stronie Lubelskiego OW NFZ https://www.nfz-lublin.pl/program_badan_przesiewowych_raka_jelita_grubego.

Do kolonoskopii trzeba się dobrze przygotować, dlatego przed wizytą warto skontaktować się z placówką, która poinformuje pacjenta, co musi zrobić przed badaniem.

Szczegółowych informacji na temat programu profilaktyki raka jelita grubego, a także innych programów profilaktycznych finansowanych przez NFZ, udziela doradca ds. profilaktyki i promocji zdrowia w Sali Obsługi Klientów. w Lublinie przy ul. Nadstawnej 2-4.