“Zabawy literackie” Wisława Szymborska

Kiedy poetka W. Szymborska

płynęła do Magnitogorska

to na jej widok nawet ryby

w wodzie skręcały się jak gdyby

dręczyła je choroba morska.

Decyzją Senatu Rzeczypospolitej Polskiej Wisława Szymborska jest patronką roku 2023. Obchodom Roku Szymborskiej towarzyszy wiele wspaniałych wydarzeń, a w ich centrum pozostaje to, co najważniejsze – twórczość noblistki.

 Zabawy literackie

Twórczość mniej poważna Wisławy Szymborskiej po raz pierwszy w jednym tomie.

Frywolność, finezja i wdzięk. Literackie wyrafinowanie i stylistyczna wymyślność. Subtelne prztyczki w nos władzy i żartobliwe uwagi pod adresem przyjaciół. Brawurowe trawestacje i nonsensowne dystychy. Bogactwo zabaw literackich uprawianych przez Wisławę Szymborską niezmiennie zachwyca, zadziwia i śmieszy.

Pisywała je w różnych miejscach – w Domu Literatów na Krupniczej, w podróży samochodem lub pociągiem, podczas wakacyjnego odpoczynku w Lubomierzu. Część z nich miała już od dawna swoje nazwy – jak limeryki czy epitafia, część zyskała je nieco później – jak lepieje, moskaliki czy odwódki, część zaś pod nowymi nazwami czytelnicy poznają dopiero teraz – jak kiziostychy czy jaroszady. To, czy utwór warto zostawić, poetka sprawdzała na znajomych – jeśli się nie śmiali, lądował w koszu. Na szczęście wiele z nich przetrwało.

Zabawy literackie to wyjątkowy zbiór mniej poważnych utworów Wisławy Szymborskiej, który wieńczy posłowie Joanny Szczęsnej, niezrównanej znawczyni tej poezji i biografki noblistki. Ze wszystkich wesołych rymowanek, kunsztownych wersów i najrozmaitszych drobnych żartobliwości wyłania się nonsensowny i absurdalny świat stanowiący rewers twórczości wybitnej poetki, pozwalający poznać ją trochę bliżej, także prywatnie.

 Wisława Szymborska – ur. 2 lipca 1923 r. w Kórniku, zm. 1 lutego 2012 r. w Krakowie. Polska poetka, felietonistka, eseistka, krytyczka i tłumaczka. Laureatka Literackiej Nagrody Nobla (1996) i wielu innych prestiżowych nagród i wyróżnień, m.in. Nagrody im. Goethego (1991), Nagrody im. Herdera (1995), Nagrody Polskiego PEN Clubu (1996), Orderu Orła Białego (2011). Członkini honorowa American Academy of Arts and Letters (od 2001).

Debiutowała w 1945 r. wierszem Szukam słowa, w latach 1953–1981 w „Życiu Literackim” prowadziła dział poezji i stałą rubrykę Lektury nadobowiązkowe. Wydała trzynaście tomów wierszy, z których jeden ukazał się już po jej śmierci. Czternasty, Czarną piosenkę, zbierający wczesne wiersze poetki, opublikowano dopiero w 2014 r. Jej utwory zostały przetłumaczone na ponad czterdzieści języków, sama także tłumaczyła poezję, głównie z francuskiego i niemieckiego.

W kwietniu 2012 r., na mocy testamentu noblistki, powstała Fundacja Wisławy Szymborskiej, która opiekuje się spuścizną literacką poetki oraz przyznaje nagrodę jej imienia, a także prowadzi programy stypendialne i rezydencjalne dla ludzi pióra.

Tom powstał we współpracy z Fundacją Wisławy Szymborskiej. Partnerem książki jest  KBF, operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO.